Kena Upanishad

Quelltext

brahma ha devebhyo vijigye |tasya ha brahmaṇo vijaye deva amahīyanta |ta aiksantasmakam-evayam vijayo 'smakam-evayam mahimeti ||1||
ब्रह्म ह देवेभ्यो विजिग्ये ।तस्य ह ब्रह्मṇओ विजये देवा अमह्īयन्त ।त ऐक्षन्तास्माकमेवायं विजयो ऽस्माकमेवायं महिमेति ॥१॥
brahma ha devebhyo vijigye ।tasya ha brahmaṇo vijaye devā amahīyanta ।ta aikṣantāsmākam-evāyaṁ vijayo 'smākam-evāyaṁ mahimeti ॥1॥

Es geschah, daß das Brahman für die Götter den Sieg [über die Dämonen, Brh.1,3] erfocht.
Die Götter aber brüsteten sich ob dieses Sieges des Brahman;
denn sie dachten: „Unser ist dieser Sieg, unser ist dieser Ruhm.“ #PD

tad-dhaishaṃ vijajnau |tebhyo ha pradur-babhuva |tan-na vyajanata |kim-idam yaksam-iti ||2||
तद्धैषाṃ विजज्ञौ ।तेभ्यो ह प्रादुर्बभूव ।तन्न व्यजानत ।किमिदं यक्षमिति ॥२॥
tad-dhaiṣāṃ vijajñau ।tebhyo ha prādur-babhūva ।tan-na vyajānata ।kim-idaṁ yakṣam-iti ॥2॥

Als das Brahman bemerkte, daß sie das taten,
machte es sich ihnen offenbar;
sie aber erkannten es nicht und sprachen:
„Was ist das für ein Wunderding?“ #PD

te 'gnim-abruvan |jataveda etad-vijanihi |kim-idam yaksam-iti |tatheti ||3||
ते ऽग्निमब्रुवञ् ।जातवेद एतद्विजानीहि ।किमिदं यक्षमिति ।तथेति ॥३॥
te 'gnim-abruvañ ।jātaveda etad-vijānīhi ।kim-idaṁ yakṣam-iti ।tatheti ॥3॥

Und sie sprachen zu Agni:
„Erforsche doch, o Wesenkenner,
was das für ein Wunderding ist!“ –
„So sei es!“ sprach er. #PD

tad-abhyadravat |tam-abhyavadat |ko 'sity |agnir-va aham-asmity-abravij |jataveda va aham-asmiti ||4||
तदभ्यद्रवत् ।तमभ्यवदत् ।को ऽसीत्य् ।अग्निर्वा अहमस्मीत्यब्रवीज् ।जातवेदा वा अहमस्मीति ॥४॥
tad-abhyadravat ।tam-abhyavadat ।ko 'sīty ।agnir-vā aham-asmīty-abravīj ।jātavedā vā aham-asmīti ॥4॥

Und er stürzte auf dasselbe los.
Da redete das Brahman ihn an und sprach: „Wer bist du?“ –
„Ich bin der Agni“, sprach er,
„ich bin der Kenner der Wesen.“ #PD

tasmins-tvayi kim viryam-ity |apidam sarvam daheyam |yad-idam prithivyam-iti ||5||
तस्मिंस्त्वयि किं वीर्यमित्य् ।अपीदं सर्वं दहेयं ।यदिदं पृथिव्यामिति ॥५॥
tasmiṁs-tvayi kiṁ vīryam-ity ।apīdaṁ sarvaṁ daheyaṁ ।yad-idaṁ pr̥thivyām-iti ॥5॥

„Wenn du der bist, welches ist deine Kunst?“ –
„Ich vermag, dieses alles zu verbrennen, was hier auf Erden ist.“ – #PD

tasmai trinam nidadhav |etad-daheti ||6||
तस्मै तृणं निदधाव् ।एतद्दहेति ॥६॥
tasmai tr̥ṇaṁ nidadhāv ।etad-daheti ॥6॥

Da legte ihm das Brahman einen Strohhalm vor und sprach:
„So verbrenne dieses!“ – #PD

tad upapreyaya sarvajavena |tan-na shashaka dagdhuṃ |sa tata eva nivavrite |naitad-ashakaṃ vijnatum |yad-etad-yaksam-iti ||6||
तद् उपप्रेयाय सर्वजवेन ।तन्न शशाक दग्धुṃ ।स तत एव निववृते ।नैतदशकṃ विज्ञातुं ।यदेतद्यक्षमिति ॥६॥
tad upapreyāya sarvajavena ।tan-na śaśāka dagdhuṃ ।sa tata eva nivavr̥te ।naitad-aśakaṃ vijñātuṁ ।yad-etad-yakṣam-iti ॥6॥

Er stürmte darauf los mit allem Ungestüme,
aber er vermochte nicht, ihn zu verbrennen.Da kehrte er zurück und sprach:
„Ich habe es nicht zu erforschen vermocht, was das für ein Wunderding ist.“ #PD

atha vayum-abruvan |vayav-etad-vijanihi |kim-etad-yaksam-iti |tatheti ||7||
अथ वायुमब्रुवन् ।वायवेतद्विजानीहि ।किमेतद्यक्षमिति ।तथेति ॥७॥
atha vāyum-abruvan ।vāyav-etad-vijānīhi ।kim-etad-yakṣam-iti ।tatheti ॥7॥

Da sprachen sie zu Vâyu (dem Gott des Windes):
„Erforsche doch, o Vâyu,
was das für ein Wunderding ist!“
–„So sei es!“ sprach er. #PD

tad-abhyadravat |tam-abhyavadat |ko 'siti |vayur-va aham-asmity-abravin |matarishva va aham-asmiti ||8||
तदभ्यद्रवत् ।तमभ्यवदत् ।को ऽसीति ।वायुर्वा अहमस्मीत्यब्रवीन् ।मातरिश्वा वा अहमस्मीति ॥८॥
tad-abhyadravat ।tam-abhyavadat ।ko 'sīti ।vāyur-vā aham-asmīty-abravīn ।mātariśvā vā aham-asmīti ॥8॥

Und er stürzte auf dasselbe los.
Da redete das Brahman ihn an und sprach: „Wer bist du?“ –
„Ich bin der Vâyu“, sprach er,
„ich bin der Mâtarishvan (der in der Mutter, d.i. dem Luftraume, Schwellende, Shank.).“ – #PD

tasmins-tvayi kim viryam-ity |apidam sarvam-adadiya |yad-idam prithivyam-iti ||9||
तस्मिंस्त्वयि किं वीर्यमित्य् ।अपीदं सर्वमाददीय ।यदिदं पृथिव्यामिति ॥९॥
tasmiṁs-tvayi kiṁ vīryam-ity ।apīdaṁ sarvam-ādadīya ।yad-idaṁ pr̥thivyām-iti ॥9॥

„Wenn du der bist, welches ist deine Kunst?“ –
„Ich vermag, dieses alles fortzureißen, was hier auf Erden ist.“ – #PD

tasmai trinam nidadhav |etad-adatsveti |
तस्मै तृणं निदधाव् ।एतदादत्स्वेति ।
tasmai tr̥ṇaṁ nidadhāv ।etad-ādatsveti ।

Da legte ihm das Brahman einen Strohhalm vor und sprach:
„So reiße dieses fort!“ – #PD

tad-upapreyaya sarvajavena |tan-na shashak-adatum |sa tata eva nivavrite |naitad-ashakam vijnatum |yad-etad-yaksam-iti ||10||
तदुपप्रेयाय सर्वजवेन ।तन्न शशाकादतुम् ।स तत एव निववृते ।नैतदशकं विज्ञातुं ।यदेतद्यक्षमिति ॥१०॥
tad-upapreyāya sarvajavena ।tan-na śaśāk-ādatum ।sa tata eva nivavr̥te ।naitad-aśakaṁ vijñātuṁ ।yad-etad-yakṣam-iti ॥10॥

Er stürmte darauf los mit allem Ungestüme,
aber er vermochte nicht, es fortzureißen.Da kehrte er zurück und sprach:
„Ich habe es nicht zu erforschen vermocht, was das für ein Wunderding ist.“ #PD

athendram-abruvan |maghavann-etad-vijanihi |kim-etad-yaksam-iti |tatheti |
अथेन्द्रमब्रुवन् ।मघवन्नेतद्विजानीहि ।किमेतद्यक्षमिति ।तथेति ।
athendram-abruvan ।maghavann-etad-vijānīhi ।kim-etad-yakṣam-iti ।tatheti ।

Da sprachen sie zu Indra:
„Erforsche doch, o Mächtiger,
was das für ein Wunderding ist!“ –
„So sei es!“ sprach er. #PD

tad-abhyadravat |tasmat-tirodadhe ||11||
तदभ्यद्रवत् ।तस्मात्तिरोदधे ॥११॥
tad-abhyadravat ।tasmāt-tirodadhe ॥11॥

Und er stürzte auf dasselbe los.
Da verbarg es sich vor ihm. #PD

sa tasminn-evakāshe striyam-ajagama bahushobhamanam-umam haimavatim |
स तस्मिन्नेवाक्āशे स्त्रियमाजगाम बहुशोभमानामुमां हैमवतीं ।
sa tasminn-evākāśe striyam-ājagāma bahuśobhamānām-umāṁ haimavatīṁ ।

Er aber begegnete an demselbigen Orte einem Weibe, die war sehr schön,
der Umâ, Tochter des Himavant
[der Gemahlin des Shiva, hier nach Shank. als Personifikation des Wissens auftretend]. #PD

tam hovacha |kim-etad-yaksam-iti ||12||
तां होवाच ।किमेतद्यक्षमिति ॥१२॥
tāṁ hovāca ।kim-etad-yakṣam-iti ॥12॥

Zu der sprach er:
„Was ist das für ein Wunderding?“ – #PD